E-Ticaret Kavramı ve Gelişimi
E-ticarette hangi tip yazılımların kullanılması gerektiği konusuna değinmeden önce; e-ticaret kavramının ne olduğunu açıklamak gerekecektir. Günümüzde E-ticaret, kabaca; fiziki ürün veya hizmetlerin elektronik ortam üzerinden satışlarının gerçekleştirilmesini ifade eder.
Satışların elektronik ortam üzerinden gerçekleşebilmesinin elbette ki çok sayıda avantajı vardır. Bunların başlıcaları;
- Kurulum maliyetleri fiziki mağazalara göre daha düşüktür.
- Stok maliyetlerinin azaltır.
- Pazara ulaşımı kolaylaştırır.
- Pratik ve etkilidir.
- Fiziki mağazalara nazaran reklam ve tanıtım maliyetleri daha düşüktür.
- Tüketicilerin davranışlarını analiz etme imkanı sunar.
- Pazar yerleri gibi kullanıcıların alışkın ve marka savunucusu oldukları sistemlere entegrasyon yaparak daha fazla tüketiciye erişim şansı tanır.
- Dönemsel analizleri kolaylaştırır.
E-ticaret kavramı, en etkin şekilde hayatımıza 1994 ‘te Amazon firmasının internet üzerinden kitap satışı ile girmiş olup hızla yaygınlaşmıştır. Gelişen teknoloji, teknolojiye erişimin artması ve yaygınlaşması bu durumun temel sebeplerindendir.
E-ticaret, özellikle; geçtiğimiz yıllarda küresel çapta yaşanmış olan “Pandemi” ile birlikte, pazara ulaşmakta zorluk çeken firmalar için kilit bir rol oynamış ve bu dönemde pazar hacmi olarak yüksek bir artış göstermiştir. Öyle ki Türkiye ‘de mevcut e-ticaret yapan firmaların sayısı 550.000 ‘i bulmuştur.
E-ticaret Nasıl Yapılır?
E-ticaret yapabilmek için öncelikle tüketicilerin satın alma davranışı gösterebilecekleri bir sistem gerekmektedir. Bu sistemler günümüzde “e-ticaret siteleri, pazar yerleri ve alışveriş uygulamaları” olarak karşımıza çıkmaktadır. Pazar yerleri ve alışveriş uygulamaları hali hazırda e-ticaret yapan firmalar için uygun olduğundan bu noktada “e-ticaret web siteleri” üzerinden konumuza devam ediyor olacağız.
E-ticaret web sitelerinin pazarda rekabet edebilmesi için olmazsa olmaz bazı özelliklerini sıralamak gerekirse:
- Pratik ve kullanıcı dostu bir arayüze sahip olmalıdırlar.
- Alt yapı bakımından güvenliği üst düzeyde sağlaması gerekir.
- KVKK (Kişisel Verileri Koruma Kanunu) ‘na uygun şekilde yapılandırılmış olmalıdır.
- Hızlı bir yazılım mimarisine sahip olmalıldır.
- Satışı hedeflenen ürün ve hizmetlerin görseller ve tanıtım açısından detaylı ve net şekilde açıklanması gerekir.
- Yukarı satış, çapraz satış, kampanya, indirim, hediye kuponu vb. dijital pazarlama faaliyetlerini destekleyecek özelliklere. Sahip olmalıdır.
- Sepet, Ödeme, Kargo gibi sistemsel fonksiyonların kesintisiz ve bir akış halinde çalışşması gerekir.
- Google, Yandex, Bing gibi “Arama Motorları” ‘na uygun şekilde kodlanmış ve e-ticarete özgü “kategori, ürün, marka” bazlı kurgulanmılanmış olması gerekir.
- Kullanıcı dostu kısayollar ile tüketicilerin sistem içerisinde rahat işlem yapmaları sağlanmalıdır.
Yukarıda açıklanan başlıca özellikler, artırılabilir. Özetle; kullanılacak olan e-ticaret yazılımının etkili, güvenli ve fonksiyonel olması gerekmektedir.
Hazır E-ticaret Scriptleri
Hazır e-ticaret scriptleri, genellikle ticaret yapmak isteyen kişiler veya işletmeler için önceden hazırlanmış bir yazılım veya web uygulamasıdır. Satın alınan bu tür scriptler standart özellikleri içerir ve paket yapısı nedeniyle geliştirmeye pek açık değillerdir.
Açık Kaynak Kodlu E-Ticaret Yazılımları
Açık kaynak kodlu e-ticaret yazılımları, işletmelerin çevrimiçi mağazalarını oluşturmak, yönetmek ve genişletmek için kullanabilecekleri ücretsiz veya düşük maliyetli yazılım çözümleridir. Bu yazılımların kaynak kodları kamuya açıktır, bu da geliştiricilerin yazılımı özelleştirmelerine ve ihtiyaçlarına göre uyarlamalarına olanak tanır.
Başlıcaları:
- WooCommerce: WordPress tabanlı bir eklenti olan WooCommerce, güçlü bir e-ticaret çözümüdür. WordPress web sitesine entegre edilebilir ve birçok ücretsiz veya ücretli eklenti ile özelleştirilebilir.
- Magento: Magento, büyük ve karmaşık e-ticaret siteleri için güçlü bir açık kaynak e-ticaret platformudur. Esnekliği ve özelleştirilebilirliği ile tanınır.
- OpenCart: OpenCart, küçük ve orta ölçekli işletmeler için tasarlanmış basit ve kullanıcı dostu bir e-ticaret platformudur. Birçok ücretsiz ve ücretli eklentiye sahiptir.
Özel E-ticaret Yazılımları
Özel e-ticaret yazılımları, bir işletmenin özel ihtiyaçlarına ve gereksinimlerine göre özel olarak geliştirilen bir e-ticaret platformudur. Genel olarak, bu tür yazılım, açık kaynak veya hazır çözümlerden farklıdır çünkü tamamen özelleştirilebilir ve belirli işletme gereksinimlerini karşılayacak şekilde tasarlanmıştır. İşte özel e-ticaret yazılımlarının bazı özellikleri:
- Özelleştirme: Özel e-ticaret yazılımları, işletmenin özel gereksinimlerine uyacak şekilde tasarlanır. Tasarım, işlevsellik, kullanıcı deneyimi ve diğer faktörler tamamen özelleştirilebilir.
- Entegrasyon: İşletme gereksinimlerine uyacak şekilde özel entegrasyonlar oluşturabilir. Bu, ödeme işlemcileri, envanter yönetimi, lojistik çözümleri ve diğer üçüncü taraf hizmetlerini içerebilir.
- Güvenlik: Özel e-ticaret yazılımları, işletmenin hassas müşteri bilgilerini korumak için özel güvenlik önlemleri içerebilir.
- Ölçeklenebilirlik: Özel bir e-ticaret yazılımı, işletme büyüdükçe büyümeye ve ölçeklenmeye uygun olacak şekilde tasarlanabilir.
- Yönetim Kontrolü: İşletme sahipleri, özel yazılımlarını tam kontrol altında tutabilirler. Bu, içerik yönetimi, envanter yönetimi, kampanya yönetimi ve diğer iş süreçlerini kolayca yönetmelerini sağlar.
- Müşteri Deneyimi: Özel e-ticaret yazılımları, müşterilere özel bir alışveriş deneyimi sunmak için tasarlanabilir. Kişiselleştirilmiş öneriler, alışveriş sepeti yönetimi ve diğer özellikler müşterilere daha iyi bir deneyim sunabilir.
Özel e-ticaret yazılımı geliştirmek genellikle daha fazla maliyet ve zaman gerektirir, ancak işletmenin özel gereksinimlerini tam olarak karşılamak için ideal bir seçenek olabilir. Bu nedenle, işletmenizin ihtiyaçlarına ve bütçesine bağlı olarak hazır e-ticaret platformları veya özel yazılım geliştirme arasında bir denge kurmanız gerekebilir.
Sonuç olarak;
E-ticarete başlarken hazır bir script (hazır e-ticaret platformu) veya özel yazılım kullanılması kararı, işletmenizin özel gereksinimlerine, bütçesine ve uzun vadeli hedeflerine bağlı olarak değişebilir. Her iki seçenek de avantajları ve dezavantajları içerir, bu nedenle hangi seçeneği seçeceğiniz iyi düşünülmesi gereken bir karardır. İşte her iki seçeneğin bazı avantajları ve dezavantajları:
Hazır E-Ticaret Script’i Kullanmanın Avantajları:
- Daha Hızlı Başlangıç: Hazır bir e-ticaret platformu kullanmak, işinizi hızlı bir şekilde çevrimiçi pazara taşımanıza yardımcı olabilir. Birçok platform, kurulumu ve kullanımı kolaydır.
- Daha Düşük Maliyet: Hazır bir platform kullanmak, özel yazılım geliştirmeye göre genellikle daha ekonomiktir. İşletmenizin bütçesine uygun birçok ücretsiz veya düşük maliyetli açık kaynak platform bulunmaktadır.
- Topluluk ve Destek: Popüler e-ticaret platformları genellikle büyük bir kullanıcı topluluğuna ve teknik destek kaynaklarına sahiptir. Bu, sorunları çözmenize ve yeni özellikler eklemenize yardımcı olabilir.
- Hazır Özellikler: Hazır platformlar, genellikle birçok özellik ve eklenti ile birlikte gelir. Bu, envanter yönetimi, ödeme işlemleri, kampanya yönetimi ve diğer iş süreçlerini kolayca yönetmenizi sağlar.
Hazır E-Ticaret Script’i Kullanmanın Dezavantajları:
- Sınırlı Özelleştirme: Hazır bir platform, özelleştirme açısından bazı sınırlamalar getirebilir. İşletmenizin özel gereksinimlerini tam olarak karşılamayabilir.
- Rekabet: Popüler açık kaynak platformlarını kullanmak, benzer tasarımlar ve işlevsellikler ile diğer e-ticaret siteleriyle rekabet etmenize neden olabilir.
Özel Yazılım Kullanmanın Avantajları:
- Tam Özelleştirme: Özel yazılım, işletmenizin özel gereksinimlerine tam olarak uyacak şekilde tasarlanabilir ve özelleştirilebilir.
- Rekabet Üstünlüğü: Özel yazılım, rakiplerinizden farklı bir çevrimiçi deneyim sunmanıza yardımcı olabilir, bu da rekabet üstünlüğü sağlayabilir.
Özel Yazılım Kullanmanın Dezavantajları:
- Yüksek Maliyet: Özel yazılım geliştirme, hazır bir platform kullanmaya göre daha pahalı olabilir. Başlangıç maliyetleri ve süreç daha uzun olabilir.
- Daha Uzun Süreç: Özel yazılım geliştirme, hazır bir platform kullanmaya göre daha uzun bir süreç gerektirebilir. Bu, işinizi çevrimiçi pazara taşıma sürecinizi geciktirebilir.
Hangi seçeneği tercih edeceğiniz, işletmenizin ihtiyaçlarına ve kaynaklarına bağlıdır. İşletmenizin daha hızlı bir başlangıç yapması ve düşük maliyetle başlaması gerekiyorsa hazır bir platform düşünülebilir.
Ancak işletmeniz özel gereksinimlere sahipse ve uzun vadede özelleştirme ve rekabet üstünlüğü istiyorsanız, özel yazılım geliştirmeyi düşünmelisiniz. Bu nedenle, bir iş analizi ve gereksinim değerlendirmesi yaparak karar vermek önemlidir.