Programlama dilleri, yazılımcıların; yapılması istenen fonksiyonu oluşturmak amacıyla belli algoritmalara uyarak kullandıkları kod kütüphaneleridir. Yazılımın hangi işlemi yapacağını, veriyi nasıl ileteceğini söz konusu bu kütüphaneleri kullanarak anlatmasını sağlar. Günümüzde kullanılan bir çok programlama dili vardır. Bugün itibariyle yaklaşık 750 ‘den fazla programlama dili olduğu bilinmektedir. Ancak bu dillerin tamamı yaygın olarak kullanılmamaktadır.
Bizler de en çok kullanılan programlama dillerini kullanım sırasına bakılmaksızın sizler için derledik;
Nesne tabanlı programlama destekleyen Python, belli bir oranda da fonksiyonel programlamayı destekleyen programlama dillerinden biridir. 1991 yılından beri sürümü geliştirilen Python, görece kolaylığı ve dinamik yapısı sayesinde günümüzde oldukça popülerleşmiş ve yaygın kullanıcı kitlesine ulaşmıştır.
Python programlama dili özellikle 2000 ’li yıllardan itibaren yazılımsal gelişmeler ile beraber büyük bir kullanım alanına kavuşmuştur. Açık kaynak kod mantığıyla ilerleyen Python ’ın bilimsel ve hesaplamalı mühendislik konularında sıkça tercih edildiğini gözlemleyebiliriz. Basit olmasının ve yorumlanan bir dil olmasının getirdiği avantajlardan biri de dilin yeni kütüphanelerini öğrenerek keşif yapmanın daha kolay olmasıdır. Bir diğer avantajı ise yeni bir program yapılırken hızlı bir deneme yapmaya olanak sağlamasıdır.
Java, 1995 yılından itibaren hayatımızda olan hesaplama platformu ve yazılım (programlama) dilidir. Bugünün dijital dünyasında en büyük ve en önemli yere sahiptir. Gelecekte de kullanılmak üzere tasarlanmış yeni, inovatif ürünler ve dijital hizmetler Java ’yı temel alır. Java, kişisel kullanım için ücretsizdir. Aynı zamanda geliştirme çalışmaları için de ücretsiz olduğu bilinmektedir. Java, popülerliğini kullanımının kolay olmasına borçludur. Yüksek kaliteli öğrenme kaynakları, yani piyasada uzun zamandır olmasından dolayı bir çok öğrenme kaynağının mevcut olması, etkin toplum desteği, güvenli bir programlama dili olması vb. popüler olmasının diğer nedenlerindendir.
2011 yılında geliştirilen ve tanıtılan Kotlin, genel amaçlı bir programlama dilidir. İlk sürümü 2016 yılında piyasaya dağıtılmıştır. Java dili ile ortak çalışabilir ve işlevsel programlama dillerini destekler. Android, web, masaüstü ve sunucu tarafından da uygulama gerçekleştirilebilir. Son yıllarda sık sık kullanılmaktadır. Java ’dan daha iyi bir temel üzerine inşa edilen Kotlin bu sayede kısa zaman içerisinde bir çok programcıyı etkilemiştir.
Modern ve nesne odaklı programlama dili olan C Sharp ’ın kökleri C diline dayanmaktadır. 2000 yılında geliştirilmeye başlanmış, 2002 yılında C# 1.0 olarak yayınlanmıştır. İçerisindeki çeşitli özellikler sağlam ve güvenli uygulamalar oluşturmanıza yardımcı olur. C# için C/C++ ve Java ’nın özelliklerinin karışımı da diyebiliriz. Büyük ve karmaşık projelerde dahi C# dilinin basitliği sayesinde hızlı ve esnek kodlama ile zaman kazanabilirsiniz. Microsoft için oluşturulan bu programlama dili, web uygulamalarının da geliştirilmesinde kullanılan C Sharp (C#), .NET çerçevesi ile birlikte kullanılmakta olup oyun yazılımlarında oldukça fazla tercih edilmektedir.
Windows ve IOS gibi işletim sistemlerinde 3D filmler oluşturmak için kullanılan C dili, uygulama yelpazesi için kullanılan genel amaçlı programlama dilidir. Verimli bir dil olması sebebiyle diller arasında oldukça popülerdir. Taşınabilir program olan C, sistemde yazılmış kaynak kodu herhangi bir değişiklik yapmadan da başka işletim sisteminde çalışabilir. Programlamayı öğrenmeye başlamak için ilk tavsiye edilen dildir. Açık kaynaklı koddur.
Yüksek seviyeli programlama dili olan C++ ise 1979 yılında geliştirilmiştir. C dilinden türetildiğinden, bir çok ortak noktaları vardır. C++’ı ayıran özellik nesne yönelimli olmasıdır. Günümüzde kullanılan bilgisayarların içindeki yazılımların C++ ile kodlanması, en yaygın programlama dilleri içinde olmasını da beraberinde getirmiştir. Benzer olan birkaç dil olduğundan adapte olunması veya diğer dillere geçilmesi daha kolaydır.
Apple tarafından geliştirilmiş bir dil olan Swift, 2014 yılında Linux Mac uygulamalar için geliştirilerek, genel anlamda geliştirilmiş dil olarak karşımıza çıkıyor. Daha az kodlama becerisi gerektiren bu dil, Mozilla Firefox gibi uygulamaların yanında IOS uygulamalar oluşturmak için de kullanılmıştır.
HTML içine gömülebilen betik dilidir. Büyük bir kitle tarafından kullanılan, sanal yöreler üzerinde geliştirilmek için tasarlanmıştır. PHP ’yi diğer dillerden ayıran en belirgin özellik, sunucu tarafında çalışmasıdır. Dinamik web siteleri veya Web uygulamaları geliştirmek için de kullanılan PHP, ilk önce Personal Home Page(Kişisel Anasayfa) iken şimdilerde “Kişisel Giriş Sayfaları” anlamına gelen “Hypertext Preprocessor” ön işlemcisinin kısaltmasıdır. “Rasmus Lerdorf” tarafından oluşturulmuştur.
PHP dilini çevrimdışı kullanabilmek için önce bilgisayarınıza yerel sonucu modülü yüklemeniz gerekir. Modülleri tek bir pakette sunan hazır programlar da kullanılabilir. XAMPP ve WAMP Server bu amaçla hazırlanmış ve bir çok geliştirici tarafından tercih edilmiştir. Desteklediği pek çok veritabanı vardır. MySQL, SQLite, Oracle, Mongo bunlardan bazılarıdır. PHP kullanımının bu kadar yaygın kullanılmasınının sebeplerine gelecek olursak; performans, web sitesi güvenliği, maliyet etkinliği gibi faktörler belirleyebilir. Performans, üretimin kolay olması, kolay geliştirilebilme ve bakım, hatayı farkedip yönetme yaygın kullanılmasının nedenlerindendir. Açık kaynak kodlu bir programlama dili olması nedeniyle kullanıcıların gelişime katkısı büyüktür ve gelişmeye de her geçen gün devam etmektedir.